中古音古詩詞選登
目錄
唐代 [編輯 | 編輯原始碼]
李白《望廬山瀑布》 [編輯 | 編輯原始碼]
Muàng Lio Shän Ḃuk Bò -- Lí Ḃaak
nyit jièu hiang lo shaang zié en,
日照香爐生紫煙,
yieu kàn ḃuk bò guä̀ żen quen。
遙看瀑布掛前川。
bui liu ḋrik ḣàa sam cien qiek,
飛流直下三千尺,
ngi ȷ̈ié ngin ḣa lak giú ten。
疑是銀河落九天。
杜甫《春望》 [編輯 | 編輯原始碼]
Ḋó Buó《Qun Muàng》
Guɿk poà shän ḣa żài,ȷ̈ieng qun cáo muk xim。
國破山河在,城春草木深。
Góm ȷ̈i huaa zièn luɿ̀,ḣɿ̀n ḃiet déu giaang sim。
感時花濺淚,恨別鳥驚心。
Piong hoá lien sam nguat,gaa xio déi muàn gim。
烽火連三月,家書抵萬金。
Ḃaak ḋu sao gàang doán,ḣuɿn yiok buɿt xìng zhim。
白頭搔更短,渾欲不勝簪。
杜甫《蜀相》 [編輯 | 編輯原始碼]
ḋó bú《ȷ̈iok siàng》
ȷ̈ing siàng ṡi ḋang ḣá qiò ṡim
丞相祠堂何處尋
gím goan ȷ̈ieng ngoàai baak shim shim
錦官城外柏森森
yèng gäi biek cáo żɿ̀ qun shik
映階碧草自春色
gäk yiep ḣoang lie kung hào yim
隔葉黃鸝空好音
saam gò ḃin ḃuan ten ḣàa gèi
三顧頻煩天下計
liáng drieu kai zèi láo ȷ̈in sim
兩朝開濟老臣心
quɿ̀ shɿ muì żiep xin sen sɿ́
出師未捷身先死
ḋriang shì yeng yung luɿ̀ mán gim
長使英雄淚滿襟
杜甫《登樓》 [編輯 | 編輯原始碼]
ḋó bú 《dɿng lou》
huaa ġín gao lou xiang kaak sim,
花近高樓傷客心,
muàn ḃuang da nàn cié dɿng lìm。
萬方多難此登臨。
gím gong qun shik lai ten ḋì,
錦江春色來天地,
ngiok luɿ́ ḃu wɿn bièn gó gim。
玉壘浮雲變古今。
bɿk ġik ḋrieu ḋèng jiung bú gái,
北極朝廷終不改,
sei shän kòu ḋào mak siang cim。
西山寇盜莫相侵。
ká len ḣóu jú ḣuaan ṡi mièu,
可憐後主還祠廟,
nyit mò leu we《liang bú ngim》
日暮聊為《梁甫吟》
杜甫《絕句》 [編輯 | 編輯原始碼]
ḋó bú《żuet gù》
liàng gà ḣoang lie mieng cuɿ̀ liú,
兩個黃鸝鳴翠柳
yit ḣang ḃaak lò ȷ̈iáng ceng ten。
一行白鷺上青天
窗ḣam sei leng cen ciu suet,
窗含西嶺千秋雪
moɿn ḃak dung ngo muàn lí ẋuen。
門泊東吳萬里船
杜甫《登高》 [編輯 | 編輯原始碼]
ḋó bú《dɿng gao》
bung gip ten gao wan sèu ai,
風急天高猿嘯哀,
jió cieng shaa ḃaak déu bui ḣoai。
渚清沙白鳥飛回。
mu ben lak muk seu seu ḣàa,
無邊落木蕭蕭下,
bú żín ḋriang gong góɿn góɿn lai。
不盡長江滾滾來。
muàn lí bi ciu ȷ̈iang zak kaak,
萬里悲秋常作客,
baak nen da ḃièng ḋuk dɿng ḋai。
百年多病獨登台。
gän nan kó ḣɿ̀n ḃuan shiang bìn,
艱難苦恨繁霜鬢,
láo dào sin ḋeng ḋrok ziú boai。
潦倒新停濁酒杯。
杜甫《月夜憶舍弟》 [編輯 | 編輯原始碼]
ḋó bú《nguat yiàa yik xiàa ḋéi》
xù gó ḋoán nyin ḣaang,
戍鼓斷人行,
ben ciu yit ngàan xieng。
邊秋一雁聲。
lò żiong gim yiàa ḃaak,
露從今夜白,
nguat ȷ̈ié gò hiang mieng。
月是故鄉明。
yú ḋèi gäi buɿn sàn,
有弟皆分散,
mu gaa muɿ̀n sɿ́ shaang。
無家問死生。
giè xio ḋriang buɿt ḋat,
寄書長不達,
huàng nái muì hiu bieng。
況乃未休兵。
白居易《長恨歌》 [編輯 | 編輯原始碼]
Ḃaak Gio Yiè《Ḋriang Ḣɿ̀n Ga》
hàn ḣoang ḋriòng shik si kɿeng guɿk,
漢皇重色思傾國,
ngiò wú da nen ġiu buɿt dɿk。
御宇多年求不得。
yiang gaa yú nió chio driáng ȷ̈ieng,
楊家有女初長成,
yiáng żài xìm guei nyin muì xik。
養在深閨人未識。
ten shaang lèi drì nan żɿ̀ kì,
天生麗質難自棄,
yit drieu suén żài guɿn wang zhik。
一朝選在君王側。
ḣoai mɿu yit sièu baak mì shaang,
回眸一笑百媚生,
liuk giung buɿ́n ḋài muo ngaan shik。
六宮粉黛無顏色。
qun ḣan siè yiok ḣuaa cieng ḋrie,oɿn żuen xuɿ́ ḣoɿt séi nging ji。
春寒賜浴華清池,溫泉水滑洗凝脂。
ȷ̈ì nyie ḃu kí gieu mu lik,xí ȷ̈ié sin ȷ̈ing ɿn ḋraak ȷ̈i。
侍兒扶起嬌無力,始是新承恩澤時。
wɿn bìn huaa ngaan gim ḃò yièu,ḃu yiong driàng noán ḋò qun sieu。
雲鬢花顏金步搖,芙蓉帳暖度春宵。
qun sieu kó doán nyit gao kí,żiong cié guɿn wang buɿt záo ḋrieu。
春宵苦短日高起,從此君王不早朝。
ȷ̈ing hoan ȷ̈ì èn mu gän ḣàa,qun żiong qun yiu yiàa juen yiàa。
承歡侍宴無閒暇,春從春遊夜專夜。
ḣòu giung gä lèi saam cen nyin,saam cen trióng ài żài yit xin。
後宮佳麗三千人,三千寵愛在一身。
gim wuk zhiang ȷ̈ieng gieu ȷ̈ì yiàa,ngiok lou èn ḃä́ zuɿ̀ ḣoa qun。
金屋妝成嬌侍夜,玉樓宴罷醉和春。
zɿ́ moài ḋéi hueng gäi liet tó,ká len goang cái shaang moɿn ḣó。
姊妹弟兄皆列土,可憐光彩生門戶。
ṡuɿ̀ lièng ten ḣàa ḃú móu sim,buɿt ḋriòng shaang nam ḋriòng shaang nió。
遂令天下父母心,不重生男重生女。
lie giung gao qiò nyip ceng wɿn,sien ngok bung pieu qiò qiò muɿn。
驪宮高處入青雲,仙樂風飄處處聞。
ḣoán ga man mú nging si driuk,żín nyit guɿn wang kàn buɿt ziok。
緩歌謾舞凝絲竹,盡日君王看不足。
ngio yiang ḃei gó ḋúng ḋì lai,gieng pà ngei ȷ̈iang wú ɿi kiok。
漁陽鼙鼓動地來,驚破霓裳羽衣曲。
giú ḋriong ȷ̈ieng kuat en ḋrin shaang,cen ẋing muàn ġiè sei nam ḣaang。
九重城闕煙塵生,千乘萬騎西南行。
cuɿ̀ ḣuaa yieu yieu ḣaang ḃuk jí,sei qut do moɿn baak yio lí。
翠華搖搖行復止,西出都門百餘里。
liuk guɿn buɿt buat mu nàai ḣa,wán druén nga mi máa żen sɿ́。
六軍不發無奈何,宛轉蛾眉馬前死。
huaa ḋèn wé ḋì mu nyin xiu,cuɿ̀ ġièu gim ziak ngiok sao ḋou。
花鈿委地無人收,翠翹金雀玉搔頭。
guɿn wang yém mièn giù buɿt dɿk,ḣoai kàn hɿet luɿ̀ siàng ḣoa liu。
君王掩面救不得,回看血淚相和流。
ḣoang ai sàn màn bung seu sak,wɿn żhàan ɿeng wu dɿng giàm gak。
黃埃散漫風蕭索,雲棧縈紆登劍閣。
nga mi shän ḣàa xiéu nyin ḣaang,zieng ġi mu goang nyit shik ḃak。
峨嵋山下少人行,旌旗無光日色薄。
ȷ̈iok gong xuɿ́ biek ȷ̈iok shän ceng,xièng jú ḋrieu ḋrieu mò mò żieng。
蜀江水碧蜀山青,聖主朝朝暮暮情。
ḣaang giung gèn nguat xiang sim shik,yiàa wú muɿn leng ḋriang doàn xieng。
行宮見月傷心色,夜雨聞鈴腸斷聲。
ten ṡuen ḋì druén ḣoai liong ngiò,dào cié ḋriu ḋrio buɿt nɿng kiò。
天旋地轉回龍馭,到此躊躇不能去。
máa ngoai pa ḣàa nei tó driung,buɿt gèn ngiok ngaan kung sɿ́ qiò。
馬嵬坡下泥土中,不見玉顏空死處。
guɿn ȷ̈in siang gò żín driem ɿi,dung muàng do moɿn sìn máa gui。
君臣相顧盡沾衣,東望都門信馬歸。
gui lai ḋrie wán gäi ɿi ġiù,tàai yiek ḃu yiong muì yang liú。
歸來池苑皆依舊,太液芙蓉未央柳。
ḃu yiong nyio mièn liú nyio mi,doài cié nyio ḣa buɿt luɿ̀ ȷ̈ue。
芙蓉如面柳如眉,對此如何不淚垂。
qun bung ḋao lí huaa kai nyit,ciu wú ngo ḋung yiep lak ȷ̈i。
春風桃李花開日,秋雨梧桐葉落時。
sei giung nam noài da ciu cáo,lak yiep mán gäi ḣung buɿt sáo。
西宮南內多秋草,落葉滿階紅不掃。
li wan ḋèi zí ḃaak buat sin,zieu ḃuang a gaam ceng nga láo。
梨園弟子白髮新,椒房阿監青娥老。
ṡiek ḋèn ḣuing bui si ciéu nyien,go dɿng teu żín muì ȷ̈ieng men。
夕殿螢飛思悄然,孤燈挑盡未成眠。
ḋri ḋri jiong gó chio ḋriang yiàa,gä́ng gä́ng seng ḣa yiok ȷ̈iò ten。
遲遲鐘鼓初長夜,耿耿星河欲曙天。
wan yang nguáa láang shiang ḣuaa ḋriòng,ḃuì cuɿ̀ kim ḣan ȷ̈uɿ yió ġiòng。
鴛鴦瓦冷霜華重,翡翠衾寒誰與共。
yiu yiu shaang sɿ́ biet geng nen,hun paak buɿt żɿng lai nyip mɿùng。
悠悠生死別經年,魂魄不曾來入夢。
lim ġiong ḋáo żhí ḣung do kaak,nɿng yí zieng ȷ̈ieng drì hun paak。
臨邛道士鴻都客,能以精誠致魂魄。
wè gám guɿn wang drién druén si,ṡuɿ̀ gàao buang żhí yin ġin mek。
為感君王輾轉思,遂教方士殷勤覓。
ḃäi kung ngiò kɿì boɿn nyio ḋèn,xing ten nyip ḋì ġiu ji bèn。
排空馭氣奔如電,升天入地求之遍。
ȷ̈iàng ġiung biek lak ḣàa ḣoang żuen,liáng qiò mang mang gäi buɿt gèn。
上窮碧落下黃泉,兩處茫茫皆不見。
hoɿt muɿn hái ȷ̈iàng yú sien shän,shän żài hio mu piéu miéu gän。
忽聞海上有仙山,山在虛無縹渺間。
lou gak leng lung ngó wɿn kí,ġi driung qiak yak da sien zí。
樓閣玲瓏五雲起,其中綽約多仙子。
driung yú yit nyin żì tàai jin,suet bu huaa màao chim chie ȷ̈ié。
中有一人字太真,雪膚花貌參差是。
gim kuat sei siang kóu ngiok guing,druén gaao siéu ngiok bào shong ȷ̈ieng。
金闕西廂叩玉扃,轉教小玉報雙成。
muɿn ḋáo hàn gaa ten zí shí,giú ḣuaa driàng lí mɿùng hun gieng。
聞道漢家天子使,九華帳里夢魂驚。
láam ɿi toai jím kí ḃoai ḣoai,ju ḃak ngin ḃeng yie lié kai。
攬衣推枕起徘徊,珠箔銀屏迤邐開。
wɿn bìn bàn pien sin ȷ̈uè gàao,huaa goàn buɿt jiéng ḣàa ḋang lai。
雲鬢半偏新睡覺,花冠不整下堂來。
bung que sien mièi pieu pieu gió,yiu ṡí ngei ȷ̈iang wú ɿi mú。
風吹仙袂飄飄舉,猶似霓裳羽衣舞。
ngiok yiong żek mak luɿ̀ lan gan,li huaa yit jie qun dàai wú。
玉容寂寞淚闌干,梨花一枝春帶雨。
ḣam żieng nging ḋèi ṡiàa guɿn wang,yit biet yim yiong liáng miéu mang。
含情凝睇謝君王,一別音容兩渺茫。
jieu yiang ḋèn lí ɿn ài żuet,ḃung lai giung driung nyit nguat ḋriang。
昭陽殿里恩愛絕,蓬萊宮中日月長。
ḣoai ḋou ḣàa muàng nyin ḣuaan qiò,buɿt gèn ḋriang an gèn ḋrin mù。
回頭下望人寰處,不見長安見塵霧。
yuɿ ziang ġiù muɿt biéu xim żieng,ḋèn ḣap gim chä giè ziang kiò。
惟將舊物表深情,鈿合金釵寄將去。
chä liu yit gó ḣap yit xièn,chä bäk ḣoang gim ḣap buɿn ḋèn。
釵留一股合一扇,釵擘黃金合分鈿。
ḋàn gàao sim ṡí gim ḋèn gen,ten ȷ̈iàng nyin gän ḣoàai siang gèn。
但教心似金鈿堅,天上人間會相見。
lim biet yin ġin ḋriòng giè ṡi,ṡi driung yú ȷ̈ièi liáng sim drie。
臨別殷勤重寄詞,詞中有誓兩心知。
cit nguat cit nyit ḋriang shaang ḋèn,yiàa bàn mu nyin sɿ ngió ȷ̈i。
七月七日長生殿,夜半無人私語時。
żài ten nguàn zak bí yik déu,żài ḋì nguàn we lien lí jie。
在天願作比翼鳥,在地願為連理枝。
ten ḋriang ḋì giú yú ȷ̈i żín,cié ḣɿ̀n mien mien mu żuet ġi。
天長地久有時盡,此恨綿綿無絕期。
李商隱《錦瑟》 [編輯 | 編輯原始碼]
Lí Xiangyín 《Gím Shit》
gím shit mu doan ngó ȷ̈ip ḣen,
錦瑟無端五十弦,
yit ḣen yit ḋruó si ḣuaa nen。
一弦一柱思華年。
zhiang shaang héu mɿung mei ḣo sep,
莊生曉夢迷蝴蝶,
muàng dèi qun sim tak ḋó gɿen。
望帝春心托杜鵑。
cang hái nguat mieng ju ḣiú luɿ̀,
滄海月明珠有淚,
lam ḋen nyit noán ngiok shaang en。
藍田日暖玉生煙。
cié żieng ká ḋái ȷ̈ieng druɿ yik,
此情可待成追憶,
jié ȷ̈ié dang ȷ̈i yí muáng nyien。
只是當時已惘然。
賀知章《回鄉偶書》 [編輯 | 編輯原始碼]
Ḣà Drie Jiang《Ḣoai Hiang Ngú Xio》
xièu siéu lie gaa láo ḋà ḣoai,
少小離家老大回,
hiang yim muo gái bìn mao chue。
鄉音無改鬢毛衰。
nyie ḋung siang gèn buɿt siang xik,
兒童相見不相識,
sièu muɿ̀n kaak żiong ḣa qiò lai。
笑問客從何處來。
註:此詩第二句韻腳「衰chue」,與第一句、第四句韻腳「回ḣoai」、「來lai」,按照《廣韻》韻母相近但不相同。
北宋 [編輯 | 編輯原始碼]
李清照《如夢令·昨夜雨疏風驟》 [編輯 | 編輯原始碼]
Lí Ciengjièu 《Nyio Mɿung Lieng · Żak Yiàa Ḣuó Shio Bung Żhiù》
Żak yiàa ḣuó shio bung żhiù,
昨夜雨疏風驟,
Niong ȷ̈uè buɿt sieu żan ziú。
濃睡不消殘酒。
Xì muɿ̀n guén liem nyin,
試問卷簾人,
Giak ḋáo hái ḋang ɿi ġiù。
卻道海棠依舊。
Drie bú, drie bú?
知否,知否?
Ying ȷ̈ié liok ḃui ḣung shiù。
應是綠肥紅瘦。
李清照《聲聲慢》 [編輯 | 編輯原始碼]
Xieng Xieng Màan -- Lí Ciengjièu
ṡim ṡim mek mek,láang láang cieng cieng,
尋尋覓覓,冷冷清清,
cei cei cóm cóm cek cek。
淒淒慘慘戚戚。
żhàa noán ḣuaan ḣan ȷ̈i ḣoù,
乍暖還寒時候,
zuàai nan ziang sik。
最難將息。
sam boai liáng zhä́n ḋàm ziú,
三杯兩盞殘淡酒,
zim ḋek ta、muán lai bung gip。
怎敵他、晚來風急。
ngàan goà yiáa,jièng xiang sim,
雁過也,正傷心,
kiak ȷ̈ié ġiù ȷ̈i siang xik。
卻是舊時相識。
mán ḋì ḣoang huaa doai ziek,
滿地黃花堆積。
żieu żuɿ̀ soɿ́n,nyio gim ḣiú ȷ̈uɿ kom tek?
憔悴損,如今有誰堪摘。
xiú drió chong nyin,ḋuk żɿ̀ zim shaang dɿk hɿk。
守着窗兒,獨自怎生得黑。
ngo ḋung gàang gem sèi ḣú,
梧桐更兼細雨,
dào ḣoang hoɿn,dém dém dek dek。
到黃昏,點點滴滴。
ngièn cɿ̀ ḋèi,zim yit gà żhiu żì léu dɿk。
這次第,怎一個 愁字了得!
王安石《別鄞女》 [編輯 | 編輯原始碼]
Ḃiet Ngin Nió -- Ḣuang An J̈ek
ḣaang nen sam ȷ̈ip yí shuɿ wung,moán ngä́n yu xiang jié żɿ̀ gung。
行年三十已衰翁,滿眼憂傷只自攻。
gim yiàa pien jiu lai guet nyió,sɿ́ shaang żiòng cié gak sei dung。
今夜扁舟來訣汝,死生從此各西東。
王安石《梅花》 [編輯 | 編輯原始碼]
Moai Huaa -- Ḣuang An J̈ek
żiang gok shuò jie moai,
牆角數枝梅,
ling ḣan ḋuk żɿ̀ kai。
凌寒獨自開。
yieu drie buɿt ȷ̈ié suet,
遙知不是雪,
ḣue ḣiú òm hiang lai。
為有暗香來。
明代 [編輯 | 編輯原始碼]
《早梅詩》 [編輯 | 編輯原始碼]
早梅詩是明代《韻畧易通》中展示其所記音系全部二十個聲母的聲母詩。其書的體例編排,聲母的排列就依照着這首詩的字序。
全詩原文及所對應聲母的音值如下:
東 風 破 早 梅
向 暖 一 枝 開
氷 雪 無 人 見
春 從 天 上 來
中古讀音 | 對應聲母 |
---|---|
dung bung poà záo moai
xiàng noán yit jie kai bing suet muo nyin gèn qun żiòng ten ȷ̈iáng lai |
d b p z m
x n - j k b s m ny g q ż t ȷ̈ l |
漢字轉中古音方法和工具[編輯 | 編輯原始碼]
古詩文中古音標註步驟 (標註新詩文前,請先閱讀)